خدمات میانجی گری و داوری

Mediation and Arbitration

میانجی گری و داوری در سیستم های حقوقی جزو مهم ترین روش های جایگزین حل اختلاف یا  (Alternative Dispute Resolution) ADR   هستند. 

در صورت بروز اختلاف و ایجاد منازعه بین طرفین، اولین روشی که برای حل و فصل آن به ذهن خطور می کند مراجعه به دادگستری و مرجع قضایی صالح است. اما طرح دعوا در دادگستری، همواره با سختی ها و صرف وقت و هزینه های زیاد توام است و لذا در بسیاری از دعاوی به ویژه در دعاوی شراکت های تجاری Partnership agreement  و یا دعاوی شرکت های تجاری که سرعت در فرایند حل اختلاف و ادامه رابطه بلند مدت برای طرفین اهمیت زیادی دارد، معمولا طرفین تلاش می کنند از شیوه های جایگزین حل و فصل اختلافات استفاده کنند.  

بنابر این روش های جایگزین حل اختلاف به روش هایی اطلاق می شود که جایگزین رسیدگی های قضایی در دادگاه ها شده اند و هدف آن، حل سریع دعاوی به وسیله اشخاص خصوصی است. این روش‌ها عبارتند  از مذاکره ، سازش بین طرفین، میانجی‌گری و داوری. اما به صورت کلی هر روشی که بتواند یک دعوی را بدون مراجعه به مرجع قضایی خاتمه بدهد به عنوان روش جایگزین حل اختلاف شناخته می شود و مهم‌ترین ویژگی این روش ها ماهیت غیرقضایی و غیردولتی آن‌ها است. کم هزینه بودن، سریع بودن، محرمانه بودن، انعطاف پذیری و رسیدگی موضوع از جانب متخصصین، از عمده ترین مزایای دیگر  ADR است. همه این روش ها کمابیش مبتنی بر تراضی طرفین انجام می پذیرند اما در مورد داوری موضوع تراضی طرفین و همچنین ماهیت قضایی رای داوری  قابلیت بحث بیشتری دارد. 

 

1- داوری (Arbitration)

 

داوری، شیوه ای از حل و فصل اختلافات جایگزین ADR است که از طریق آن طرفین اختلاف توافق می‌کنند که دلایل، مستندات حقوقی، شواهد و استدلال‌های حقوقی مربوطه خود را برای حل و فصل به یک شخص ثالث بی‌طرف (داور) و یا داورها ارائه کنند. بنابر این داور اختیارات خود را از قرارداد بین طرفین می گیرد و بر مبنای آن قرارداد صلاحیت رسیدگی پیدا می کند بدون اینکه دولت و حکومت چنین وظیفه ای را به داور محول کرده باشد.  در ایالات متحده امریکا محاکم فدرال و ایالتی داوری را به عنوان یک روش جایگزین برای حل اختلاف در بسیاری از قراردادهای تجاری و دیگر اختلافات، تأیید می‌کنند. 

بر خلاف سایر روش های حل اختلاف، داوری صرف نظر از جنبه قراردادی که بر اساس آن استوار است ماهیت قضایی نیز دارد به این معنا که داور بر اساس اصول و موازین حقوقی رای صادر می کند و رای داور در پرونده برای طرفین مانند حکم قاضی است و به اصطلاح شان قضایی دارد و حکم داور قابل اجرا است و این وجهی است که داوری را از سایر شیوه های حل اختلاف متمایز می سازد و به همین دلیل داوری را جزو شیوه های شبه قضایی Quasi Judical نیز تعریف می کنند. 

داوری در امریکا تابع مهمترین قانون داوری فدرال United States Arbitration Act (FAA) مصوب 1925 است. این قانون تصریح می کند که داوری در اکثر موارد زمانی قانونی است که هر دو طرف، چه قبل و چه پس از بروز اختلاف، با داوری موافقت کنند. دیوان عالی امریکا نیز اگرچه در اکثر موارد مواضعی در حمایت از داوری اتخاذ کرده است اما  ایالت ها را از تصویب محدود کننده و یا تبعیض آمیز داوری منع نموده است. یک نمونه از این موارد در جایی است که شروط داوری «اجباری» Forced arbitration  در قراردادهای بین کارگران/مصرف‌کنندگان و شرکت‌ها یا سازمان‌های بزرگ گنجانیده می شود. ماهیت این شروط داوری هم از سوی عموم مردم و هم از سوی وکلای دادگستری و حقوق دانان مورد توجه فزاینده‌ای قرار گرفته است. 

باید توجه داشت که داوری در همه قراردادهای تجاری و بین کارگر و کارفرما و یا امور خانوادگی چه در سطح داخلی و یا در سطح بین المللی به کار گرفته می شود. 

شرکت تسیتا با تجربه بسیار در امر داوری و بهره گرفتن از متخصصین کارآزموده آماده ارائه خدمات داوری در همه اموری است که شما ممکن است با آن ها روبه رو شوید. 

 

2- میانجی گری (Mediation)

 

دومین شیوه حل اختلاف که بسیار مورد توجه و عمل قرار می گیرد میانجی گری است که این عبارت برای اکثر مردم به عنوان وسیله ای برای حل و فصل اختلافات در سطح داخلی آشناست. اگرچه بایستی توجه  داد که این روش برای حل اختلافات در سطح بین المللی نیز به کار گرفته می شود. 

میانجی گری در واقع یک فرآیند خصوصی است که در آن یک شخص ثالث بی طرف به نام میانجی به طرفین کمک می کند تا در موضوع اختلاف بحث و تلاش کنند. حیطه فعالیت های میانجی گری وسیع است و مهمترین موارد آن عبارتند از دعاوی کارگر و کارفرما- دعاوی مالک و مستاجر، دعاوی تجاری و شراکت و دعاوی خانوادگی که در بسیاری اوقات با تلاش های میانجی گری حل می شوند و طرفین به توافق های اصولی دست پیدا می کنند. مداخله میانجی در یک اختلاف به این دلیل مهم است که وی با توجه به تسلطی که در امور حقوقی و همچنین در موضوع اختلاف دارد به طرفین در مذاکره برای حل و فصل قابل قبول مسائل در تعارض کمک می کند. طرفین این فرصت را دارند که موضوعات مختلف پیرامون اختلاف را توصیف کنند و  به یکدیگر اطلاعات لازم و مستندات موضوع را  ارائه دهند و ایده هایی را برای حل اختلاف بررسی کنند.  در حالی که در برخی موارد و قبل از مراجعه به دادگاه مراجعه به میانجی گری ضروری است ( مانند مواردی که دادگاه ها ابتدائا روند میانجی گری را ضروری می دانند که اغلب در دعاوی خانوادگی اتفاق می افتد)، اما این روند همچنان امری داوطلبانه باقی می ماند زیرا طرفین ملزم به توافق بر اساس روند میانجی گری نیستند.  میانجی قدرت تصمیم گیری برای طرفین را ندارد، اما می تواند به طرفین کمک کند تا راه حلی را پیدا کنند که مورد قبول طرفین باشد. در واقع  تنها افرادی که می توانند اختلاف را به واسطه میانجی گری حل کنند خود طرفین دعوی هستند. 

 اغلب میانجی گری ها با طرفین در یک جلسه مشترک آغاز می شود.  میانجی نحوه عملکرد فرآیند را شرح می دهد، نقش میانجی را توضیح می دهد و به ایجاد قوانین اساسی و دستور کار جلسه کمک می کند. گاهی اوقات میانجی گری در جلسات جداگانه و در اتاق های مختلف منعقد می شود و میانجی بین طرفین رفت و آمد می‌کند و اگر طرفین به توافق برسند، میانجی ممکن است به انعقاد یک قرارداد کتبی کمک کند که ممکن است در دادگاه قابل اجرا باشد. 

یک نکته مهم در این خصوص آن است که  اگر جلسه میانجی گری به نتیجه نرسد و موضوع اختلاف حل و فصل نشود و اختلاف در هر یک از مراحل اداری یا قضایی مطرح بشود نه میانجی و نه یادداشت های او قابل استناد هیچ یک از طرفین نیست.

نکته مهم دیگر آن است که به رغم غیر الزامی بودن میانجی گری، گرایش زیادی به استفاده از این روش حل اختلاف دیده می شود. دلیل آن است که عموما افراد علاقه ای به صرف وقت و هزینه های حقوقی ندارند و بر عکس بیشتر علاقمند به پیدا کردن راه حل هایی هستند که سریعتر باشد و با اوضاع اقتصادی  و شرایط موضوع پرونده شان مناسب تر باشد. حتی پیش بینی شده است که علیرغم آنکه داوری در حال حاضر در میان شیوه های ADR بسیار مورد عمل قرار می گیرد ولی میانجی گری نسبت به داوری از امتیازات بیشتری برخوردار است زیرا هزینه های آن نسبت به داوری مقرون به صرفه تر است.   

شرکت ………. با تجربه بسیار در امر میانجی گری در دعاوی مختلف داوری و بهره گرفتن از متخصصین با تجربه  آماده ارائه خدمات داوری در همه اموری است که شما ممکن است با آن ها روبه رو شوید.